1:0 Զգեստաւորումն
[Մենք կը պատրաստուինք Ս. Պատարագին համար հոգւով եւ մարմնով: Հայ Եկեղեցւոյ աւանդութեան համաձայն` Ս. Հաղորդութիւն ստանալէն առաջ կիրակի առտու պէտք չէ որեւէ բան ուտել կամ խմել: Ծոմ պահելը մեզի կ'օգնէ բեւեռացնել մեր միտքի եւ սիրտի խորհուրդները այն հոգեւոր սնունդին վրայ, որ պիտի ստանանք Ս. Հաղորդութեամբ: Ծոմի պարտականութենէն կ'ազատուին, այն մարդիկ, որ հիւանդութեան պատճառաւ պէտք է բան մը ուտեն առտուն: Իրենք կրնան թեթեւ նախաճաշել եւ ընդունիլ Ս. Հաղորդութիւն: Հոգեպէս կը պատրաստուիք Ս. Պատարագին աղօթքով: Ս. Պատարագին լիարժէք մասնակցելու համար անհատը պէտք է շաբաթ իրիկուն կամ կիրակի առտուն առնուազն րոպէ նուիրել Աստուծոյ հետ առանձնանալուն: Այս հանդարտ ժամանակը առիթ կու տայ Աստուծոյ այս մեծ խորհուրդին անդրադառնալու համար, Աստուածաշունչը կարդալով, խոկելով, կամ աղօթելով:
Նախքան Ս. Պատարագի սկիզբ առնելը պատարագիչ քահանան ինքզինք կը պատրաստէ հոգեպէս` կարդալով սաղմոսներ եւ նախապատրաստական աղօթքներ` խնդրելով Աստուծմէ, որ զինք արժանի դարձնէ Ս. Պատարագի մատուցման: Ապա, քահանան կը զգեստաւորուի: Զգեստները ձեւաւորուած են տաճարի մէջ հրեայ քահանաներու հագած հանդերձներին (Գիրք Ելից) եւ թագաւորներու պատմուճանին նման, որովհետեւ Ս. Պատարագի ընթացքին քահանան մեզի կը զգացնէ ներկայութիւնը Քրիստոսի, որ կ'իշխէ իր հօրը հետ երկինքի թագաւորութեան մէջ: ]:
| 1:0 Vesting
( We prepare ourselves for the Divine Liturgy both physically and spiritually. The custom of the Armenian Church is to fast from all food and drink from the time we wake up on Sunday morning until we have received Holy Communion. Fasting helps us to focus our minds and hearts on the spiritual nourishment we will receive in Holy Communion. Exceptions are made, of course, for those who, for health reasons, must eat in the morning. They may have a light breakfast and still come forward for Holy Communion. Spiritual preparation for the Badarak is by means of prayer. To participate fully in the Divine Liturgy, one should devote at least fifteen minutes of quiet time with God either on Saturday night, or on Sunday morning. This quiet time serves to help us focus on the great mystery of being with God. It can include reading of, and meditation on relevant passages from the Bible, or prayer and reflection.
Before the Divine Liturgy begins, the celebrant prepares himself spiritually by reciting psalms and preparatory prayers that ask the Lord to make him worthy to offer the Badarak. The priest then puts on his vestments. They are modeled after both the garments worn by Jewish piests in the temple ( as described in the book of Exodus) and the attire of kings because during the Divine Liturgy the priest mystically makes present to us Christ, who reigns with his Father in the kingdom of heaven:
|
1:1 Քահանայն եւ սպասաւորք ասեն.
Քահանայք քո զգեցցին զարդարութիւն եւ սուրբք քո ցնծալով ցնծասցեն:
| 1:1 The priest and deacons say:
Let your priests clothe themselves with righteousness; and let your saints exult with joy:
|
1:2 Յիշեա Տէր զԴաւիթ եւ զամենայն հեզութիւն նորա:
Որպէս երդուաւ տեառն եւ ուխտս եդ Աստուծոյ Յակովբայ:
| 1:2 Lord, remember David and all his meekness.
How he swore to the Lord; and vowed to the God of Jacob:
|
1:3 Թէ ոչ մտից ի յարկս տան իմոյ, թէ ելից յանկողինս մահճաց իմոց:
Թէ տաց քուն աչաց իմոց կամ նինջ արտեւանաց իմոց կամ հանգիստ իրանաց իմոց, մինչեւ գտից զտեղի յարկի տեառն Աստուծոյ Յակովբայ:
| 1:3 Surely I will not enter into the tabernacle of my house; nor go up into the couch of my bed.
I will not give sleep to my eyes; or slumber to my eyelids, nor rest to my temples, until I find the place for the temple of the Lord God of Jacob:
|
1:4 Ահա՛ լուաք զնմանէ Եփրաթայ եւ գտաք զնա ի դաշտս մայրեաց:
Մտցուք ի յարկս նորա, երկիրպագցուք ի տեղւոջ ուր կացեալ են ոտք նորա:
| 1:4 Behold, we heard of the same at Ephrathah; we found it in the fields of the woods.
Let us go into his tabernacles; let us worship at the place where his feet stood:
|
1:5 Արի՛, Տէր, ի հանգիստ քո. դու եւ տապանակ կտակի սրբութեան քո:
Երիցունք քո զգեցցին զարդարութիւն եւ սուրբք քո ցնծալով ցնծասցեն:
| 1:5 Arise, O Lord, to your resting place; you and the ark of your holiness.
Let your priests clothe themselves with righteousness; and let your saints exult with joy:
|
1:6 Վասն Դաւթի սիրելւոյ քո մի՛ դարձուցաներ զերեսս քո յօծելոյ քումմէ:
Երդուաւ տէր Դաւթի ճշմարտութեամբ եւ ոչ ստեաց նմա, ի պտղոյ որովայնի նորա նստուցանել յաթոռ նորա:
| 1:6 For your beloved David’s sake, do not turn your face away from your anointed.
The Lord has sworn in truth to David, and has not lied to him; of the fruit of his loins he will set upon his throne:
|
1:7 Թէ պահեսցեն որդիք քո զօրէնս իմ եւ զվկայութիւնս իմ զոր ուսուցից նոցա:
Որդիք նոցա նստցին յաւիտեանս յաւիտենից յաթոռ քո:
| 1:7 If your children will keep my covenant, and my testimony which I shall teach them,
Their children shall also sit upon your throne forevermore:
|
1:8 Հաճեցաւ Տէր ընդ Սիոն եւ ընտրեաց բնակիլ ի նմա. ասէ, ա՛յս է հանգիստ իմ յաւիտեանս յաւիտենից, ի սմա բնակեցայց զի հաճեցայ ընդ սա:
Զայրիս սորա օրհնելով օրհնեցից եւ զաղքատս սորա լցուցից հացիւ:
| 1:8 For the Lord was pleased at Zion, and he chose to live on it, saying: This is my rest forever, here I will dwell, for I was pleased at it.
I will abundantly bless her widows; and I will satisfy her poor with bread:
|
1:9 Երիցանց սորա զգեցուցից զփրկութիւն եւ սուրբք սորա ցնծալով ցնծասցեն:
Անդ ծագեցից եղջիւր ի Դաւիթ. պատրաստ արարից զճրագ օծելոյ իմոյ:
Թշնամեաց սորա զգեցուցից զամօթ եւ ի վերայ նորա ծաղկեսցի սրբութիւն իմ:
| 1:9 I will also clothe her priests with salvation; and her saints shall exult with joy.
There I will make the horn of David to grow; I will prepare a lamp for my anointed.
His enemies will I clothe with shame; but upon himself my holiness shall flourish:
|
1:10 Փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ.
Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից: Ամէն:
| 1:10 Glory to the Father and to the Son and to the Holy Spirit; Now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:11 Սարկաւագն.
Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք: Խնդրեսցուք հաւատով միաբանութեամբ ի Տեառնէ, զի զողորմութեան զշնորհս իւր արասցէ ի վերայ մեր: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր կեցուսցէ եւ ողորմեսցի:
Եւ ասասցեն երկոտասան անգամ`
Տէր ողորմեա:
| 1:11 The Deacon:
Again in peace let us beseech the Lord. Let us ask of the Lord in faith with one accord that he may bestow on us the grace of his mercy.
May the almighty Lord our God save us and have mercy on us:
|
1:12 Քահանայն.
Որ զգեցեալ ես զլոյս որպէս հանդերձ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս, անճառելի խոնարհութեամբ յերկրի երեւեցար եւ ընդ մարդկան շրջեցար, որ եղեր քահանայապետ յաւիտենից ըստ կարգին Մելքիսեդեկի եւ զարդարեցեր զեկեղեցի քո սուրբ: Տէր ամենակալ, որ պարգեւեցեր մեզ զնոյն զերկնային հանդերձ զգենուլ, արժանի արա եւ զիս ի ժամուս յայսմիկ, զանպիտան ծառայս քո, որ համարձակիմ եւ մերձենամ ի նոյն հոգեւոր պաշտօն փառաց քոց, որպէս զի զամենայն ամբարշտութիւնս մերկացայց, որ է հանդերձ պղծութեան, եւ զարդարեցայց լուսով քով: Ընկեա յինէն զչարիս իմ եւ թօթափեա զյանցանս իմ, որպէս զի արժանի եղէց հանդերձեալ լուսոյդ առ ի քէն: Շնորհեա ինձ քահանայական փառօք մտանել ի պաշտօն սրբութեանց քոց ընդ այնոսիկ` որք անմեղութեամբ պահեցին զպատուիրանս քո. զի եւ ես պատրաստ գտայց երկնաւոր առագաստիդ ընդ իմաստուն կուսանսն փառաւորել զքեզ` Քրիստոս, որ բարձեր զմեղս ամենեցուն: Զի դու ես սրբութիւն անձանց մերոց եւ քեզ բարերարիդ Աստուծոյ վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:12 The Priest:
O Jesus Christ our Lord, clothed with light as with a garment, you appeared upon earth in unspeakable humility and walked with men. You became eternal high priest after the order of Melchizedek and have adorned your holy church. Lord almighty, having granted us to put on the same heavenly garment, make me, your useless servant, also worthy at this hour when I make bold to approach the same spiritual service of your glory, so that I may divest myself of all ungodliness, which is a vile garment, and that I may be adorned with your light. Cast away my wickedness from me and shake me out of my transgressions that I may be made worthy of the light prepared by you in the world to come. Grant me to enter with priestly glory upon the ministry of your holy things together with those who have kept your commandments without sinning, so that I also may be found prepared for the heavenly nuptial chamber with the wise virgins to glorify you, Christ, who bore the sins of all. For you are the holiness of our souls and to you, beneficent God, is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:13 Սարկաւագն.
Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք: Ընկալ, կեցո եւ ողորմեա:
| 1:13 The Deacon:
Again in peace let us beseech the Lord: Receive our prayers, save us, and have mercy on us:
|
1:14 Քահանայն.
Օրհնութիւն եւ փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:14 The Priest:
Blessing and glory to the Father and to the Son and to the Holy Spirit, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:15 Եւ յետ օրհնութեան` դիցէ յառաջ զխոյրն ի գլուխն եւ ասասցէ.
Դիր, Տէր, սաղաւարտ փրկութեան ի գլուխ իմ պատերազմել ընդ զօրութիւնս թշնամւոյն. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:15 And after the blessing, he first puts the crown ( saghavard) on his head, saying:
Lord, put the helmet of salvation upon my head to fight against the powers of the enemy, by the grace of our Lord Jesus Christ to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:16 Շապկին.
Զգեցո ինձ, Տէր, հանդերձ փրկութեան եւ պատմուճան ուրախութեան, եւ շուրջ պատեա զզգեստովս փրկութեան. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:16 For the alb ( shabeeg):
Clothe me, Lord, with the garment of salvation and with a robe of gladness, and gird me with this vestment of salvation, by the grace of our Lord Jesus Christ to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:17 Փորուրարին.
Զգեցո, Տէր, պարանոցի իմոյ զարդարութիւն եւ սրբեա զսիրտ իմ յամենայն աղտեղութենէ մեղաց. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:17 For the stole ( poroorar):
Clothe my neck, O Lord, with righteousness and cleanse my heart from all filthiness of sin, by the grace of our Lord Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:18 Գօտւոյն.
Շուրջ պատեսցէ կամար հաւատոյ զմէջս սրտի իմոյ եւ մտացս եւ շիջուսցէ ի սոցանէ զխորհուրդս աղտեղիս եւ զօրութիւն շնորհաց քոց յամենայն ժամ բնակեսցի ի սոսա. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:18 For the belt ( kodee):
May the girdle of faith encircle me round about my heart and my mind and quench vile thoughts out of them; and may the power of your grace abide in them at all times, by the grace of our Lord Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:19 Բազպանին.
Տուր, Տէր, զօրութիւն աջոյ (կամ ձախոյ) ձեռին իմոյ եւ լուա զամենայն աղտեղութիւնս իմ, որպէս զի կարող լինիցիմ սպասաւորել քեզ անախտութեամբ հոգւոյ եւ մարմնոյ. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:19 For the maniple ( pazban) on the right and left hands:
Give strength, Lord, to my right ( or left) hand and wash all my filthiness, that I may be able to serve you in health of soul and body, by the grace of our Lord, Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:20 Վակասին.
Զգեցո, Տէր, պարանոցի իմոյ զարդարութիւն, եւ սրբեա զսիրտ իմ յամենայն աղտեղութենէ մեղաց. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:20 For the amice ( vagas):
Clothe my neck, Lord, with righteousness and cleanse my heart from all filthiness of sin, by the grace of our Lord, Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:21 Նափորտին` որ է Շուրջառ.
Տէր, ողորմութեամբ քով զգեցո ինձ զգեստ պայծառ եւ պարսպեա ընդդէմ ներգործութեան չարին, զի արժանի եղէց փառաւորել զքո փառաւորեալ անունդ. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:21 For the cope ( shoorchar):
In your mercy, Lord, clothe me with a radiant garment and fortify me against the influence of the evil one, that I may be worthy to glorify your glorious name, by the grace of our Lord, Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:22 Յետ զգեստաւորելոյ սրբազան զգեստուքն, ասէ.
Ցնծասցէ անձն իմ ի Տէր, զի զգեցոյց ինձ հանդերձ փրկութեան եւ պատմուճան ուրախութեան, իբրեւ փեսայի եդ ինձ պսակ եւ որպէս զհարսն զարդու զարդարեաց զիս. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:22 After putting on the sacred vestments, he says:
My soul will rejoice in the Lord, for he has clothed me with a raiment of salvation and with a robe of gladness. He has put upon me a crown as upon a bridegroom and has adorned me like a bride with jewels, by the grace of our Lord, Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|
1:23 Թաշկինակին.
Սրբեա, Տէր, զձեռս իմ յամենայն աղտեղութենէ մեղաց. շնորհօք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի որում վայելէ փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
| 1:23 For the towel:
Cleanse my hands, Lord, from all filthiness of sin, by the grace of our Lord, Jesus Christ, to whom is befitting glory, dominion and honor, now and always and unto the ages of ages. Amen:
|